Ngày 31/10/2025, Chính phủ đã trình Quốc hội dự án Luật An ninh mạng (sửa đổi), theo dự thảo, Bộ Công an có trách nhiệm bảo đảm an ninh dữ liệu, xây dựng cơ chế quản lý định danh địa chỉ Internet (IP) và yêu cầu doanh nghiệp gỡ bỏ thông tin vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Ngay sau đó, một số trang mạng chống đối Việt Nam như “Chân Trời Mới Media” đã xuyên tạc rằng “Việt Nam siết chặt tự do Internet khi trao quyền quản lý IP cho Bộ Công an”. Đây là luận điệu sai trái, cố tình bóp méo bản chất vấn đề, nhằm gây hoang mang dư luận và phủ nhận nỗ lực của Nhà nước trong xây dựng môi trường mạng an toàn, lành mạnh.
Hình ảnh bài đăng trên Facebook Chân Trời Mới Media
Thứ nhất, nội dung Bộ Công an có trách nhiệm bảo đảm an ninh dữ liệu, xây dựng cơ chế quản lý định danh địa chỉ Internet (IP) và yêu cầu doanh nghiệp gỡ bỏ thông tin vi phạm pháp luật trên không gian mạng mới nằm trong dự thảo Luật chứ chưa hề ban hành có hiệu lực. Ấy thế mà "Chân trời mới media" nói như thể điều này đã là hiện thực.
Thứ hai, việc quản lý định danh IP là yêu cầu khách quan và phù hợp thông lệ quốc tế. Địa chỉ IP là thông tin nhận dạng giúp xác định thiết bị kết nối Internet, thời gian và vị trí truy cập; có vai trò quan trọng trong truy vết, điều tra các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng như lừa đảo, tấn công mạng, xâm phạm dữ liệu cá nhân. Nếu giao Bộ Công an quyền quản lý định danh IP có thể nói đây là bước đi hợp lý, phù hợp với thực tiễn, kết hợp giữa bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm an toàn cho công dân.
Thứ ba, quản lý IP không đồng nghĩa với xâm phạm đời tư hay “siết chặt tự do”. Một số ý kiến cố tình gán ghép việc quản lý IP với “xâm phạm quyền riêng tư” là sai lệch. Điều 17 Luật An ninh mạng năm 2018 quy định “Việc thu thập, khai thác, phân tích, sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân trên không gian mạng phải tuân thủ quy định của pháp luật, bảo đảm bí mật đời tư, bí mật cá nhân và an toàn thông tin mạng.” Bên cạnh đó, Nghị định số 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân khẳng định: “Dữ liệu cá nhân chỉ được xử lý khi có căn cứ hợp pháp, phục vụ mục đích cụ thể, rõ ràng và được sự đồng ý của chủ thể dữ liệu.”. Như vậy, nếu Bộ Công an quản lý định danh IP, điều này không có nghĩa là giám sát hay hạn chế tự do của người dân, mà chỉ là biện pháp kỹ thuật, pháp lý để ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ an toàn dữ liệu cá nhân và quyền lợi người dùng.
Thứ tư, không thể lấy các “báo cáo thiên lệch” làm thước đo tự do Internet ở Việt Nam. Một số tổ chức như Freedom House, Reporters Without Borders hay Human Rights Watch thường xuyên gán cho Việt Nam là “không tự do Internet”. Tuy nhiên, đây không phải là cơ quan quốc tế chính thức, mà là các tổ chức phi chính phủ mang định kiến chính trị, đánh giá thiếu khách quan, dựa trên nguồn tin từ các cá nhân, tổ chức thiếu thiện chí với Việt Nam. Việt Nam hiện có khoảng 80% dân số sử dụng Internet, rất nhiều cơ quan báo chí điện tử, hàng triệu tài khoản mạng xã hội hoạt động công khai, phản ánh đời sống xã hội phong phú, đa chiều. Đây chính là bằng chứng sống động về môi trường mạng tự do, cởi mở chứ không hề “bị kiểm soát” như các luận điệu xuyên tạc.
Thứ năm, tự do Internet phải gắn với trách nhiệm pháp lý. Điều 25 Hiến pháp năm 2013 quy định “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định.”. Nghĩa là, quyền tự do ngôn luận được bảo đảm, nhưng không đồng nghĩa với tự do vô hạn hay tự do vi phạm pháp luật. Những người bị xử lý không phải vì “bày tỏ ý kiến”, mà vì lợi dụng Internet để phát tán thông tin sai sự thật, kích động thù hận, chia rẽ dân tộc, chống phá Nhà nước - những hành vi bị nghiêm cấm ở bất kỳ quốc gia nào.
Thứ sáu, trong bối cảnh tội phạm mạng, lừa đảo trực tuyến, xâm phạm dữ liệu cá nhân ngày càng gia tăng, việc thống nhất quản lý định danh địa chỉ IP, theo tôi đây là yêu cầu cấp bách nhằm bảo vệ chủ quyền số quốc gia, lợi ích cộng đồng và an toàn của người dân.
Kết lại, dự thảo Luật An ninh mạng (sửa đổi) không thu hẹp tự do Internet, mà hướng tới xây dựng môi trường mạng an toàn, có trách nhiệm và nhân văn hơn, nơi mọi người dân đều được bảo vệ.
Phạm Như Khánh - Công an phường Phố Hiến