Từ năm 2021, nhiều địa phương trên cả nước cũng như tại Hưng Yên xuất hiện tình trạng người dân mang máy phát xung điện đi kích giun tại các khu vực canh tác nồng nghiệp. Vài tháng trở lại đây, tình trạng này đã tái diễn, tiềm ẩn nguy cơ gây suy thoái môi trường, phức tạp về an ninh, trật tự.
Hoạt động săn bắt giun bằng phương pháp kích điện đã trở thành nỗi lo lắng của người dân nhiều địa phương, nhất là những vùng trồng cây nông nghiệp, cây ăn trái. Chỉ với thiết bị kích điện có công suất lên đến 888.000W, khi kích hoạt sử dụng thì hầu hết mọi loài giun đều ngoi lên mặt đất. Thực tiễn cho thấy, sau khi những diện tích đất bị kích để bắt giun thì cây trồng kể cả cây cỏ trên diện tích đó đều bị ảnh hưởng nặng nề ngay cả ấu trùng của các loài sinh vật. Việc kích điện tận diệt giun đất sẽ tàn phá màu mỡ của đất đai, hủy diệt các vi sinh vật có lợi trong đất, phá vỡ sự đa dạng sinh học làm giảm chất lượng đất canh tác, giảm độ phì nhiêu của đất, ảnh hưởng xấu đến sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Mặt khác, khi sử dụng thiết bị kích điện cũng có thể gây tai nạn, nguy hiểm đến tính mạng con người. Ông Trần Đức Hinh, người dân xã Quảng Châu, thành phố Hưng Yên chia sẻ: khi máy kích cắm xuống đất sẽ khiến toàn bộ rễ tơ của cây trồng trên đất đều bị cháy, cây cối sẽ chết dần chết mòn. Chúng tôi rất hy vọng các cơ quan chức năng can thiệp, tuyên truyền để người dân hiểu về tác hại và dừng việc kích giun đất để đảm bảo công sức lao động của chúng tôi.
Lực lượng Công an đẩy mạnh tuyên truyền, ký cam kết với các hộ gia đình về việc không kích điện để săn bắt giun đất
Hiện nay, giun đất tươi có giá dao động từ 50.000 - 70.000 đồng/kg tùy loại. Trong một đêm, một người đi kích có thể thu về từ 10 đến 15 kg, đem lại thu nhập tiền triệu mỗi ngày. Với lợi nhuận cao như vậy, nhiều người dân đã bất chấp các khuyến cáo của cấp ủy, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng, lén lút kích điện tận diệt giun đất trên chính khu vực đất nông nghiệp của địa phương, có khi là ngay trên chính đất trồng của gia đình mình. Khi nhiều người săn bắt giun đất thì cũng xuất hiện nhiều cơ sở thu mua, sơ chế giun đất để bán cho các thương lái nước ngoài. Và đã có rất nhiều bài học đắt giá của việc thu mua những thứ dị biệt trong nhiều năm qua và hậu quả vẫn còn để lại như: Mua bán ốc bươu vàng, lá tre mai, móng trâu, cây sưa... và giờ đến giun đất.
Lực lượng Công an tuyên truyền vận động các cơ sở chế biến giun đất hạn chế hoạt động
Trước thực trạng trên, Công an tỉnh Hưng Yên và Công an các huyện, thành phố, thị xã đã tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp với Công an các xã, phường, thị trấn tăng cường công tác tuyên truyền đến người dân nâng cao nhận thức về tác dụng của giun đối với môi trường đất và nâng cao trách nhiệm, khi phát hiện trường hợp kích điện bắt giun đất trên địa bàn cần báo ngay cho chính quyền, công an xã để có biện pháp ngăn chặn, xử lý. Đồng thời vận động người dân tự nguyện giao nộp máy kích giun và dừng hoạt động lò sấy giun. Tuy nhiên do chưa có hành lang pháp lý rõ ràng nên để xử lý vấn nạn này còn gặp rất nhiều khó khăn. Đại úy Nguyễn Việt Hùng - Phó Trưởng Công an xã Quảng Châu, thành phố Hưng Yên chia sẻ: Từ khi nắm được tình hình này, Công an xã đã chủ động tham mưu UBND xã chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân hạn chế việc đánh bắt giun đất. Bên cạnh đó, trong quá trình tuần tra, kiểm soát, chúng tôi cũng lưu ý, nhắc nhở các trường hợp đánh bắt giun đất bằng hình thức kích điện.
Khi có sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, tình trạng kích giun đã dịu xuống. Tuy nhiên những hệ lụy nghiêm trọng cho đất nông nghiệp là rõ ràng. Bởi vậy, người dân cần dừng việc săn bắt giun đất để đảm bảo môi trường sinh thái, giữ vững an ninh lương thực./.
Vũ Nhung