Trả lời chất vấn của các ĐBQH về việc loạn giá thuốc, Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng thông tin đó "có thể đúng, có thể không", và cần số liệu để chứng minh.
“Kiểm toán kết luận, nhiều cơ sở y tế chưa đồng tình”
ĐB Nguyễn Chiến (Hà Nội) - Phó chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam chất vấn Bộ trưởng về việc người bệnh không được tiếp cận với dịch vụ chữa bệnh ngay - phần do quá tải, phần do thái độ phục vụ. “Người bệnh phản ánh, y tá hay điều dưỡng viên thường có lời lẽ khiếm nhã, thiếu tôn trọng, nếu không muốn nói là xúc phạm người bệnh. Nhìn ra các nước trong khu vực, văn hóa ứng xử của bác sĩ không những tôn trọng, tươi cười, phục vụ tận tâm, mà khi khám bệnh xong còn cảm ơn người bệnh, cúi gập người. Vậy ở nước ta, đối với tình trạng trên, Bộ trưởng có biện pháp thường xuyên nào để nâng cao đạo đức lương y, cải thiện phong cách phục vụ trong ngành y tế để người bệnh hài lòng?” – ĐB nêu câu hỏi.
Bên cạnh đó, kết quả kiểm toán liên quan đến một số bệnh viện cũng được ĐB đặt ra, “nhiều thiết bị chưa hết thời gian khấu hao đã hỏng, không sử dụng được; nhiều loại được đầu tư mới, nhưng đắp chiếu, có thiết bị vừa sử dụng đã hỏng... Đặc biệt, cùng một loại vật tư, hóa chất, cùng một nhà cung cấp, nhưng được Bộ Y tế phê duyệt giá giữa các bệnh viện khác nhau, có loại chênh lệch đến 7 lần. Bộ Y tế có biện pháp nào quản lý việc nhập khẩu, nâng cao chất lượng thiết bị?”
Trả lời những câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến thừa nhận: “Con sâu làm rầu nồi canh, đâu đó vẫn còn có cán bộ y tế thái độ không tốt”.
Tuy nhiên, theo bà Tiến, thời gian qua, ngành y tế đã đưa ra chương trình đổi mới toàn diện thái độ, phong cách phục vụ của cán bộ y tế, hướng tới sự hài lòng của người bệnh với nhiều biện pháp, từ tuyên truyền, giáo dục, dùng đường dây nóng, thùng thư góp ý, quay camera, tăng cường giám sát chuyên môn và có một thông tư xử phạt nghiêm minh.
“Thời gian qua hơn 7.000 cán bộ y tế trong toàn ngành bị xử lý kỷ luật, từ khiển trách, cảnh cáo đến buộc rời khỏi ngành. Kèm theo đó là đổi mới cơ chế tài chính, nâng mức thu nhập cho các cán bộ y tế thông qua điều chỉnh giá dịch vụ trên cơ sở tính đúng, tính đủ...”- Bộ trưởng Y tế nêu số liệu minh chứng cho việc ngành này đã quyết tâm vào cuộc nhằm nâng cao y đức.
Liên quan đến kết quả kiểm toán, người đứng đầu ngành y tế cho biết: “Do ngân sách không đủ, nên đúng là có việc có một số bệnh viện mua máy chưa hết thời gian khấu hao đã hỏng, đó là do dùng công suất lớn, đặc biệt ở tuyến tỉnh. Một số máy đắp chiếu, có thể do máy đang trong thời gian bảo hành, bảo trì”.
Về việc một số ĐB cho rằng hiệu quả sử dụng thiết bị của Việt Nam chưa cao, Bộ trưởng cho biết “Việt Nam là nước có công suất sử dụng máy khá lớn”.
Về “chênh lệch giá giữa các bệnh viện, một loại thiết bị, cùng một hãng có thể chênh đến 6-7 lần - Kiểm toán có quyền kết luận, các cơ sở y tế không đồng thuận với kết luận này”- lãnh đạo ngành y tế cho biết. Theo bà, trang thiết bị “vật tư y tế có thể rất đa dạng về chủng loại, mẫu mã, cách đóng gói, đặc biệt là sử dụng. Ví dụ, kim cánh bướm mà các bệnh viện mua sử dụng, nếu kim thông thường, Bệnh viện Việt Đức mua giá 6.000-7.000 đồng, nhưng Bệnh viện Chợ Rẫy mua với giá cao gấp 7 lần, bởi loại của Chợ Rẫy có khoá, van, đầu vát hơn, tránh đau cho người ghép tạng”.
“Tương tự, dây truyền dịch và các hóa chất khác, tên cơ bản giống nhau, nhưng từng chức năng sử dụng khác nhau, thì rất khác nhau về giá”.
Sẽ tổ chức đấu thầu biệt dược
Liên quan đến vấn đề gây bức xúc dư luận về chuyện “loạn” giá thuốc, Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng “có thể đúng mà cũng có thể không đúng”.
“Hiện nay, để quản lý giá thuốc, Bộ đã ban hành nhiều thông tư, có 3 loại khác nhau: Quản lý giá đối với các bệnh viện công lập và ngoài công lập (sử dụng ngân sách, quỹ bảo hiểm); các quầy thuốc trong bệnh viện công lập; và các quầy thuốc bán lẻ”.
“Đối với bệnh viện, chúng tôi đã thực hiện đấu thầu và đã thành lập trung tâm mua sắm tập trung là trung tâm đấu thầu thuốc tại Bộ Y tế, đã lên danh mục đấu thầu thuốc tập trung để đấu thầu ra giá tham chiếu cao nhất cho toàn quốc với một số thuốc. Đồng thời, sẽ đấu thấu tập trung đối với tuyến tỉnh và thuốc để bệnh viện tự mua. Những vấn đề đó đang được quản lý khá tốt. Chúng tôi cũng đang điều chỉnh thông tư để quy định giảm bớt giá cao của biệt dược như ý kiến ĐBQH” – Bộ trưởng cho biết.
“Đối với giá thuốc bệnh viện, Bộ cũng đang có hướng sửa thông tư để bắt buộc giá của nhà thuốc bệnh viện phải bằng giá thuốc bệnh viện đã mua”.
Đối với quầy thuốc bán lẻ, Bộ trưởng Y tế cho rằng “phải tôn trọng quy luật thị trường. Chắc chắc cùng loại thuốc nhưng ở các quầy khác nhau, giá sẽ khác nhau, nếu anh bán rẻ thì nhiều người mua, bán đắt thì ít người mua. Tuy nhiên, có ban thanh kiểm tra liên ngành của các Bộ Y tế, Công Thương, Tài chính, nếu vượt giá mà không kê khai sẽ bị phạt” – bà Tiến cho biết. Dù vậy, bà cũng thừa nhận “lực lượng còn mỏng, nên thời gian tới chúng tôi sẽ phối hợp với các địa bàn ở địa phương để giải quyết”.
Liên quan đến giá biệt dược cao, Bộ trưởng Bộ Y tế thừa nhận “ĐB phản ánh là đúng”. “Đã là biệt dược thì độc quyền, đặc biệt là thuốc chuyên khoa như ung thư, tim mạch. Hiện nay có gần 700 thuốc biệt dược, giá độc quyền nên cao, trong đó thuốc biệt dược gần hết bản quyền thì còn gần 500 loại. Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, chúng tôi đang điều chỉnh thông tư, tức là sẽ đưa danh mục thuốc biệt dược gần hết bản quyền (mà giá hiện đang cao), đưa vào đấu thầu rộng rãi. Đương nhiên, hãng dược và bác sĩ điều trị không đồng tình, họ vẫn muốn có cái riêng, nhưng dứt khoát, Bộ Y tế sẽ đưa vào đấu thầu rộng rãi.
Còn đối với biệt dược độc quyền, mua số lượng ít giá sẽ cao, nên Bộ sẽ đàm phán giá, tập trung yêu cầu cả nước đấu thầu tập trung để đàm phán giá thấp nhất. Đây là hình thức mới, chúng ta thực hiện theo Nghị định hướng dẫn về đấu thầu. Theo Nghị quyết của Chính phủ, sẽ phấn đấu giảm thêm 10% giá thuốc”.
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cũng phủ nhận thông tin giá thuốc tăng trong thời gian qua, bởi “theo báo cáo của Bảo hiểm xã hội, là nơi quản lý quỹ, phải thanh toán bảo hiểm y tế, thì nhờ những phương thức quản lý chặt chẽ hơn nhiều, chi phí trả cho giá thuốc đã giảm trung bình 30%”.