Ngày 27/11/2023, tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Căn cước năm 2023 (Luật số 26/2023/QH15); Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024. Theo đó, từ ngày 01/7/2024, phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh Hưng Yên và Công an 10 huyện, thị xã, thành phố đã triển khai thu nhận hồ sơ cấp thẻ căn cước, giấy chứng nhận căn cước, tài khoản định danh điện tử theo Luật căn cước năm 2023.
Sau thời gian triển khai thu nhận hồ sơ cấp thẻ căn cước, Ban phụ nữ Công an tỉnh ghi nhận được thông tin phản ánh về việc nhiều người dân trên địa bàn tỉnh nhận được các cuộc gọi tự xưng là cán bộ Công an các phường và cán bộ “Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính” Công an Thành phố Hưng Yên, yêu cầu cập nhật định danh “mức độ 3” để được cấp đổi thẻ Căn cước công dân gắn chip sang thẻ “Căn cước công dân”.
Anh Đ.T.H (sinh năm 1998, có hộ khẩu tại Phường Lê Lợi, TP. Hưng Yên) cho biết: “Tháng 7/2024, vào ngày cuối tuần, anh nhận được cuộc gọi lạ tự xưng là H. làm ở Công an phường Lê lợi thông báo cho anh về việc tài khoản định danh VNeID chưa được cập nhật “mức độ 3”, yêu cầu anh phải lên ngay Công an phường để tích hợp thông tin ngay. Sau khi hỏi han anh H đang đi làm không thể về ngay được, người này cho biết sẽ trao đổi lại với Công an thành phố về trường hợp của anh, do đó sẽ có cán bộ Công an thành phố gọi để hướng dẫn anh các bước để hoàn thiện thủ tục để cấp đổi “thẻ căn cước công dân” mới. Sau đó khoảng 30 phút, anh H. tiếp tục nhận được cuộc gọi khác của “Trung úy T., phòng Cảnh sát Quản lý hành chính, Công an thành phố Hưng Yên”, T. nói đã nhận được thông tin của cán bộ Công an phường về trường hợp của anh liên quan đến cấp đổi căn cước Công dân.
Khi anh H. báo hiện tại đang đi làm xa không lên trụ sở Công an thành phố được thì ngay lập tức T. thông báo đây là việc “rất gấp và không thể trì hoãn”. Nhưng do hoàn cảnh của anh H., T. sẽ hướng dẫn anh H. trực tiếp khai thông tin online trên ứng dụng điện thoại nhằm hoàn thiện việc cập nhật định danh “mức độ 3” ngay trong ngày mà không phải đến cơ quan chức năng chờ đợi.
Tuy nhiên, do đã được cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo thông qua điện thoại nên anh H. đã không làm theo hướng dẫn của vị cán bộ Công an tự xưng này. Anh H. cho biết thêm, không chỉ anh mà người thân trong gia đình và nhiều người dân trong phường cũng nhận được các cuộc điện thoại với thủ đoạn tương tự”.
Với những phương thức thủ đoạn không hề mới, các đối tượng lợi dụng việc cơ quan chức năng thông báo quy trình đổi, cấp mới thẻ căn cước; giả danh cán bộ Công an phường, thành phố dẫn dắt người dân cài ứng dụng giả mạo về điện thoại hoặc truy cập đường link cài đặt ứng dụng giả mạo gần giống với Công dịch công. Mã độc sẽ song song được tải về điện thoại, cho phép đối tượng truy cập vào thiết bị để hoạt động truy cập dữ liệu và đặc biệt là quyền trợ năng chiếm điều khiển điện thoại để lấy cắp mật khẩu tài khoản ngân hàng, mã OTP giao dịch. Sau đó, sẽ thực hiện các lệnh chuyển tiền trên điện thoại nạn nhân và chiếm đoạt tài sản.
Dù cơ quan chức năng đã tuyên truyền, cảnh báo về những chiêu trò lừa đảo qua điện thoại đến người dân, nhưng thời gian gần đây, tình trạng nhiều người "sập bẫy" hình thức lừa đảo này vẫn gia tăng. Để tránh trở thành nạn nhân của chiêu lừa đảo sử dụng ứng dụng dịch vụ công giả mạo, Công an tỉnh Hưng Yên khuyến cáo người dân:
Một là, nâng cao cảnh giác trước các cuộc gọi lạ, tin nhắn có liên quan tới cán bộ của các cơ quan chức năng; không làm việc, không cung cấp thông tin cá nhân và cũng không làm theo các yêu cầu thông qua điện thoại. Đồng thời, liên hệ với các cơ quan chức năng, có thẩm quyền để xác minh về người gọi điện.
Hai là, cảnh giác với những yêu cầu cài đặt phần mềm. Người dân cần thực hiện nguyên tắc "Hai không", bao gồm: Tuyệt đối không bấm vào các đường link nhận được qua tin nhắn, không cài đặt ứng dụng không rõ nguồn gốc qua link hoặc file Android Package Kit (định dạng tệp được sử dụng bởi hệ điều hành Android để phân phối và cài đặt các ứng dụng di động).
Ba là, sử dụng những phương thức bảo vệ tài khoản sinh trắc học như vân tay, nhận diện khuôn mặt... để đăng nhập ứng dụng ngân hàng và các ứng dụng thanh toán khác. Không lưu thông tin bảo mật dịch vụ ngân hàng trên các phần mềm ứng dụng của điện thoại.
Công an tỉnh Hưng Yên khuyến cáo người dân luôn luôn cảnh giác với các chiêu trò, thủ đoạn ngày càng tinh vi của loại tội phạm lợi dụng ứng dụng công nghệ cao này; đồng thời chia sẻ, tuyên truyền trong cộng đồng người thân, bạn bè để chủ động phòng tránh. Bên cạnh đó, tố giác và cung cấp thông tin cho lực lượng công an nơi gần nhất hoặc phản ánh qua Công trình “Thu thập, phản ảnh thông tin tình hình liên quan đến An ninh trật tự tại địa bàn cơ sở - Vì bình yên cuộc sống” khi phát hiện các dấu hiệu tội phạm gây ảnh hưởng đến tình hình An ninh trật tự trên địa bàn./.
Đặng Thị Mỹ Linh
Ban Phụ nữ - Phòng PX03