Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến nhiều biến động chính trị - xã hội, thanh niên ngày càng trở thành đối tượng được các thế lực thù địch, phản động nhắm tới để lôi kéo, lợi dụng. Thực tiễn tại một số quốc gia, trong đó có Nepal với hiện tượng được gọi là “cách mạng Gen Z”, đã cho thấy rõ: dù mang những tên gọi mới mẻ, bản chất các phong trào này vẫn chỉ là biến tướng của các “cách mạng màu” quen thuộc, nhằm gây bất ổn và tiến tới lật đổ chính quyền hợp pháp.
Điểm chung là giới trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên, thường bị lôi kéo tham gia đông đảo nhất. Nguyên nhân nằm ở đặc thù tâm lý và vị thế xã hội: thanh niên có nhiệt huyết, dám bộc lộ khát vọng nhưng lại thiếu trải nghiệm, thiếu bản lĩnh chính trị và khả năng nhận diện các chiêu trò tinh vi. Không ít bạn trẻ dễ bị cuốn theo khẩu hiệu hoa mỹ như “tương lai thuộc về bạn”, “bạn xứng đáng lãnh đạo đất nước”, từ đó nảy sinh ảo tưởng về vai trò bản thân. Trong khi đó, sự bùng nổ của mạng xã hội càng khiến thông tin xuyên tạc, lời kêu gọi cực đoan lan truyền nhanh chóng, tạo ra tâm lý đám đông khó kiểm soát.
Hậu quả của việc tham gia vào các hoạt động bạo loạn, dù thành công hay thất bại, đều nghiêm trọng đối với chính những thanh niên bị lôi kéo. Nếu bạo loạn thành công, quyền lực thực tế thường nằm trong tay những kẻ giật dây phía sau, còn người trẻ – lực lượng “xung kích” – lại bị gạt sang một bên, thậm chí trở thành nạn nhân của sự thanh trừng. Ngược lại, nếu thất bại, những người trực tiếp xuống đường sẽ phải đối mặt với sự trừng trị của pháp luật, trong khi kẻ kích động lại trốn tránh trách nhiệm, thậm chí tiếp tục trục lợi từ hình ảnh người bị bắt.
Thực tiễn tại Việt Nam cũng từng xuất hiện nhiều vụ việc tụ tập, tuần hành trái phép dưới chiêu bài “bảo vệ môi trường”, “chống Trung Quốc” hay phản đối chính sách, pháp luật. Điển hình, vụ bạo loạn tại Bình Thuận năm 2018 đã cho thấy rõ âm mưu lợi dụng các vấn đề xã hội để kích động gây rối. Tuy nhiên, với sự kiên quyết của lực lượng chức năng cùng nhận thức ngày càng rõ ràng của người dân, những âm mưu kiểu “cách mạng màu” đã không đạt được mục đích. Đây là minh chứng cho thấy, nếu xã hội nhận diện đúng bản chất sự việc, nâng cao cảnh giác, thì mọi kịch bản bạo loạn khó có thể thành công.
Từ thực tiễn ấy, một yêu cầu cấp thiết được đặt ra đối với thế hệ trẻ hiện nay là phải chủ động rèn luyện bản lĩnh chính trị, nâng cao hiểu biết pháp luật và sử dụng mạng xã hội một cách thông minh. Mỗi thanh niên cần học cách tư duy phản biện, kiểm chứng thông tin, không chạy theo những lời kêu gọi cảm tính; đồng thời khẳng định giá trị bản thân bằng tri thức, lao động, sáng tạo và những đóng góp thiết thực cho cộng đồng.
Có thể khẳng định, thanh niên chỉ thực sự là lực lượng tiên phong của dân tộc khi biết đặt lý tưởng sống gắn liền với trách nhiệm công dân, biết tỉnh táo trước mọi cám dỗ và chiêu trò lôi kéo. Giữ vững bản lĩnh, làm chủ tương lai bằng con đường chính đáng – đó mới là cách để tuổi trẻ góp phần xây dựng một đất nước ổn định, vững mạnh và phát triển bền vững./.
Công an xã Bắc Thụy Anh