Nỗi lo mang tên “Cái chết trắng”

Tỉnh Hưng Yên nằm trong vùng kinh tế trọng điểm các tỉnh đồng bằng sông Hồng với 17 khu, cụm công nghiệp và nhiều dự án khu công nghiệp, khu đô thị đang được triển khai xây dựng. Tại địa bàn hai huyện Văn Giang, Văn Lâm có những lúc tập trung 30.000 lao động; trong đó chủ yếu đến từ các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, Hà Giang, Lào Cai... thuê nhà trọ tại 3.500 phòng của 4.860 hộ kinh doanh, gia đình. Trước nhu cầu nhà ở tăng cao, nhiều hộ gia đình tận dụng những gian nhà, sân, thậm chí cả công trình xây dựng phục vụ chăn nuôi gia súc chưa có nhu cầu sử dụng được chủ nhà lợp mái tôn để cho thuê, khi lực lượng chức năng đến kiểm tra có những khu nhà trọ với diện tích từ 30 đến 50 m2 thì có khoảng 60 đến 80 công nhân ở trọ, giường, chiếu được kê sát nhau hoặc xếp theo giường tầng, họ gần như sinh hoạt chung cả nam và nữ trong một phòng trọ. Lượng người lao động từ các địa phương về tăng đột biến, các nhà thầu không chú ý đến việc tuyển dụng, trong đó có người lao động là người dân tộc miền núi phía Bắc sử dụng trái phép chất ma tuý, gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự tại địa phương. Có tình trạng “đầu cánh”, “đầu cai”, chủ cơ sở kinh doanh thuê, sử dụng lao động là người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy là do nhân công lao động rẻ; thậm chí trả công bằng ma túy không phải là hiếm gặp.

Số lượng người lao động đổ về tại 2 Dự án khu đô thị Dream City và Đại An tại địa bàn hai huyện Văn Giang, Văn Lâm thuê phòng trọ tại nhiều hộ gia đình trên địa bàn

Tại xã Nghĩa Trụ, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên từ khi 2 khu đô thị triển khai xây dựng trên địa bàn xã vào đầu năm 2022, người lao động về quá đông nên kéo theo nhiều hệ lụy. Trong đó, nổi lên là tình trạng mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy. Được biết tại khu vực nghĩa trang xã Nghĩa Trụ (thôn 14) trước ngày 20/4/2023 từ con đường chạy dọc xuống nghĩa trang, sáng, trưa, giờ công nhân đi làm về, hoạt động mua bán ma tuý diễn ra công khai.

Trước thực trạng trên lực lượng Công an các huyện Văn Giang và Văn Lâm đã rà soát dữ liệu dân cư xác định có gần 20.000 người lao động tại 2 Dự án khu đô thị Dream City và Đại An đăng ký tạm trú, gây nhiều khó khăn cho công tác đảm bảo an ninh trật tự, đặc biệt là công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm về ma túy. Mặc dù lực lượng Công an tỉnh, Công an các huyện đã nỗ lực triển khai nhiều biện pháp, giải pháp, tuy nhiên tình trạng vi phạm pháp luật liên quan đến ma túy trên địa bàn vẫn đang diễn biến phức tạp, cần một giải pháp quyết liệt nhằm giải quyết dứt điểm tình hình trên.

“Siết chặt thế trận”

Ngay sau khi nhận được thông báo ý kiến chỉ đạo của đồng chí Thứ trưởng Bộ Công an về giải quyết tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy liên quan đến dự án khu đô thị Dream City, Đại An trên địa bàn các huyện Văn Giang, Văn Lâm, Công an tỉnh Hưng Yên đã khẩn trương xây dựng Kế hoạch tập trung phòng ngừa, đấu tranh trấn áp tội phạm và vi phạm pháp luật về ma túy. Giám đốc Công an tỉnh Hưng Yên chỉ đạo thành lập tổ công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm về ma túy trên địa bàn hai huyện do đồng chí Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh trực tiếp chỉ đạo; đồng chí Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy là tổ trưởng. Huy động gần 200 CBCS thuộc các phòng nghiệp vụ và Công an các huyện, thị xã, thành phố để tập trung thực hiện đồng bộ các biện pháp đấu tranh quyết liệt với tội phạm, vi phạm pháp luật về ma túy liên quan đến hai dự án trên. Đồng chí Giám đốc Công an tỉnh thường xuyên trực tiếp đi kiểm tra và chỉ đạo công tác tại hai địa bàn trên, tổ chức họp định kỳ nhằm đánh giá kết quả, nhận định những tồn tại hạn chế và đưa ra những giải pháp khắc phục ngay tại chỗ.

Đồng chí Giám đốc Công an tỉnh trực tiếp đi kiểm tra và chỉ đạo công tác tại Dự án khu đô thị Dream City và Đại An thuộc địa bàn huyện Văn Giang, Văn Lâm

Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Công an tỉnh Hưng Yên, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh, Công an các huyện Văn Giang, Văn Lâm và tổ công tác đã đẩy mạnh rà soát, thống kê, quản lý người nghiện, nghi nghiện, sử dụng trái phép chất ma túy, xác định những điểm nóng về ma túy để chủ động phát hiện sớm, đấu tranh triệt phá góp phần bảo đảm an ninh trật tự. Phối hợp với cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn theo dõi, quản lý đối tượng nghiện ma túy, sử dụng trái phép chất ma túy, nhất là công nhân lao động tại Dự án khu đô thị Dream City và Đại An thuộc địa bàn huyện Văn Giang, Văn Lâm; xử lý nghiêm những trường hợp không khai báo tạm trú; tổ chức xét nghiệm với trường hợp nghi vấn để có căn cứ tiến hành biện pháp cai nghiện bắt buộc hoặc lập danh sách quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy năm 2021. Yêu cầu các công ty, chủ nhà trọ ký cam kết với địa phương không chứa chấp, không để người lao động, người thuê trọ sử dụng trái phép chất ma túy trong khu vực thuộc quyền quản lý. Duy trì, xây dựng “hòm thư tố giác tội phạm và tệ nạn ma túy”; niêm yết công khai số điện thoại “đường dây nóng” để tiếp nhận, xử lý tin báo tố giác tội phạm… Cùng với đó, tăng cường nắm tình hình, quyết liệt triển khai các biện pháp nghiệp vụ nhằm kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về ma túy.

Lực lượng Công an tổ chức xét nghiệm với trường hợp nghi vấn có biểu hiện sử dụng ma túy là công nhân lao động tại Dự án khu đô thị Dream City và Đại An thuộc địa bàn các huyện Văn Giang, Văn Lâm

Công an các huyện Văn Giang và Văn Lâm đã chủ động khuyến cáo các nhà thầu, trong việc lựa chọn, sử dụng người lao động. Đề nghị các chủ thầu có chế tài xử phạt người sử dụng lao động không tuân thủ nguyên tắc trên. Đối với các đối tượng lao động ở trong khu dân cư, công an các huyện đã giao cho lực lượng Cảnh sát quản lý hành chính phối hợp công an các xã, thị trấn, thường xuyên tiến hành kiểm tra cư trú, yêu cầu các chủ nhà trọ ký cam kết không cho thuê trọ đối với người có biểu hiện sử dụng ma túy. Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền các chủ nhà trọ phát hiện tố giác các hành vi phạm pháp luật về ma túy kịp thời phối hợp với lực lượng công an điều tra, xử lý. Chủ động phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan trong công tác tuyên truyền đến từng đối tượng, địa bàn dân cư, công trường xây dựng để phòng ngừa tội phạm, tệ nạn ma túy. Hàng ngày, các xã trên địa bàn các huyện Văn Lâm, Văn Giang đều tổ chức phát thanh tuyên truyền về phòng, chống ma túy trên hệ thống truyền thanh của địa phương 2 lượt/ngày. Phối hợp với các ngành chức năng, chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền về phòng, chống ma túy, bố trí gần 200 hòm thư tố giác, niêm yết số điện thoại, đường dây nóng để tiếp nhận nguồn tin tố giác tội phạm, vi phạm pháp luật.

Lực lượng Cảnh sát quản lý hành chính phối hợp công an các xã, thị trấn, thường xuyên tiến hành kiểm tra cư trú, yêu cầu các chủ nhà trọ ký cam kết không cho thuê trọ đối với người có biểu hiện sử dụng ma túy

Trả lại “vùng xanh” cho dự án các khu đô thị

Chặt đứt nguồn cung để giảm nguồn cầu, suốt hơn 1 năm qua, lực lượng Công an tỉnh Hưng Yên đã và đang quyết liệt đấu tranh, phát hiện và bắt giữ các đối tượng vi phạm pháp luật về ma túy. Đến nay, Công an các huyện Văn Giang, Văn Lâm và tổ công tác đã kiểm tra trên 4000 trường hợp, phát hiện xử lý gần 1000 trường hợp không đăng ký tạm trú; hướng dẫn 1.122 trường hợp làm thủ tục đăng ký tạm trú do chưa đến đủ 30 ngày. Phát hiện, bắt giữ gần 100 vụ, trên 100 đối tượng phạm tội về tàng trữ, mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; Đã khởi tố 50 vụ, 76 bị can về hành vi, đang xác minh 1 vụ, 22 đối tượng; phát hiện, xử lý hành chính 594 đối tượng về hành vi sử dụng trái phép chất ma túy. Hỗ trợ, bàn giao 545 đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy về địa phương nơi cư trú để quản lý theo quy định. Theo kế hoạch của Công an tỉnh Hưng Yên, khi kiểm tra test nhanh người lao động, phát hiện có nhiều đối tượng sử dụng chất ma túy, các đơn vị liên quan ra quyết định xử phạt hành chính, đồng thời, bố trí phương tiện đưa người sử dụng trái phép chất ma túy về bàn giao cho công an địa phương đó quản lý. Còn các đối tượng khác, Công an tỉnh vẫn tiếp tục xác minh, đấu tranh, triệt phá. Với phương án triển khai đồng bộ các giải pháp đấu tranh, đánh giá kết quả sơ bộ tình trạng ma túy trên địa bàn giảm được 70-80% trên địa bàn hai huyện Văn Giang và Văn Lâm .

Để có được sự thống nhất đồng bộ trong công tác triển khai, thực hiện đấu tranh có hiệu quả đối với các tội phạm vi phạm pháp luật về ma túy và đối với lao động ngoại tỉnh trên địa bàn tỉnh Hưng Yên là kết quả trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo đúng hướng, sát sao của Lãnh đạo Công an tỉnh Hưng Yên, chia sẻ với chúng tôi, đồng chí Đại tá Nguyễn Thành Sơn, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hưng Yên cho biết: “Về nhiệm vụ trong thời gian tới chúng tôi đã đưa ra hai nhiệm vụ, giải pháp. Một là về lâu dài, chúng tôi đã tham mưu cho Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị về công tác này, tham mưu UBND tỉnh triển khai đề án xã, phường, thị trấn không có ma túy giai đoạn 2023 - 2025. Huy động sức mạnh tổng hợp, vai trò lãnh đạo chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp và các tổ chức chính trị xã hội cùng toàn thể nhân dân tham gia vào công tác đấu tranh phòng chống tội phạm về ma túy. Đây là giải pháp lâu dài, huy động các nguồn lực của toàn thể chính quyền địa phương và nhân dân. Vấn đề thứ 2, chúng tôi tiếp tục triển khai các nghiệp vụ về phòng ngừa xã hội trong đó tập trung một cách rộng rãi, phối hợp với các tổ chức chính trị xã hội để tổ chức tuyên truyền sâu rộng tới người lao động, học sinh, sinh viên, đoàn viên thanh niên, hội phụ nữ. Nâng cao ý thức trách nhiệm trong công tác phòng chống tội phạm ma túy, tuyên truyền tác hại về ma túy. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quản lý chặt chẽ địa bàn và cư dân các khu đô thị nhằm kịp thời trao đổi thông tin đối với công an các tỉnh lân cận về di biến động của người dân, các đối tượng liên quan đến ma túy để có các biện pháp quản lý chặt chẽ hơn”.

Để phòng ngừa, đấu tranh tội phạm và vi phạm pháp luật về ma túy trên địa bàn tỉnh nói chung và đối với các lao động người ngoại tỉnh nói riêng được hiệu quả, ngoài việc sử dụng đồng bộ, hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ của lực lượng công an thì cần có sự tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, thường xuyên của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và người dân, đặc biệt là các chủ thầu trong công tác phòng chống tội phạm, tệ nạn ma túy. Nâng cao hiểu biết của người dân, từ đó tự giác phòng ngừa cho bản thân và gia đình. Góp phần đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tệ nạn ma túy, đảm bảo ANTT phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của tỉnh./.

                                                      Phương Nhung