Không thể phủ nhận những tiện ích của việc mua bán online như: người mua hàng không cần phải trực tiếp đến cửa hàng mà vẫn có thể lựa chọn được hàng hóa ưng ý, không cần đầu tư hệ thống cửa hàng, tiết kiệm chi phí… Tuy nhiên không gian mạng cũng chứa đựng rất nhiều nguy cơ tiềm ẩn của các loại tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật.

Thời gian qua Cơ quan Cảnh sát điều tra  - Công an tỉnh Hưng Yên nhận được nhiều đơn thư tố giác tội phạm có liên quan đến việc lợi dụng hoạt động bán hàng online để chiếm đoạt tài sản, nổi lên là hình thức tuyển cộng tác viên bán hàng online. Theo đó một số cá nhân câu kết thành lập các công ty, doanh nghiệp (các đối tượng cố ý đặt tên doanh nghiệp để người tiêu dùng hiểu nhầm là các công ty của nước ngoài hoặc liên doanh với nước ngoài) và đăng thông tin kinh doanh các sản phẩm do nước ngoài sản xuất như: mỹ phẩm, văn phòng phẩm, thực phẩm chức năng… cần tuyển cộng tác viên để bán các sản phẩm trên với mức chiết khấu cao, đồng thời khi cộng tác viên đăng thông tin bán hàng lên mạng internet công ty tuyển dụng sẽ trả cho cộng tác viên số tiền nhất định theo ngày, nếu có khách hàng đặt mua thì sẽ được cộng thêm phí. Thông thường phí duy trì bài đăng từ 50.000 đồng đến 100.000 đồng/ngày, nếu có khách mua thì người đăng bài sẽ được hưởng từ 70.000 đồng đến 150.000 đồng/ khách hàng.

Một bộ phận người dân do không nhận thức được các chiêu trò, thủ đoạn của các đối tượng đã đăng ký làm cộng tác viên cho các công ty bán hàng nêu trên và đăng bài bán hàng trên các trang mua bán điện tử hoặc mạng xã hội như: facebook, zalo... Ngay khi cộng tác viên đăng ký là thành viên các đối tượng sẽ sử dụng nickname ảo, sim rác để đặt hàng mua các sản phẩm trên với giá từ vài triệu đồng đến hàng chục triệu đồng và đề nghị gửi về các địa chỉ không có thật tại các địa phương cách xa nơi cư trú của cộng tác viên.

Khi cộng tác viên thấy có khách mua đặt hàng đã gửi lệnh yêu cầu tới công ty cung cấp để giao hàng cho khách, tuy nhiên công ty cung cấp từ chối giao hàng cho khách đặt mua mà yêu cầu cộng tác viên phải mua số hàng hóa đó và trực tiếp chuyển cho người đặt hàng. Để tạo tâm lý an tâm cho cộng tác viên công ty cung cấp đồng ý khấu trừ số tiền mà khách hàng được hưởng thông qua việc đăng tin trên mạng internet vào số tiền hàng đã mua. Sau khi cộng tác viên nhận được hàng đã trực tiếp gửi số hàng đó vào địa chỉ của khách hàng đặt mua, nhưng các địa chỉ trên không có thật, hoặc không có ai nhận hàng, số điện thoại của khách đã đặt hàng cũng không thể liên lạc được (người sử dụng mạng gọi là bị “Boom hàng”). Cộng tác viên liên hệ lại với công ty cung cấp để trả lại hàng thì không được chấp nhận, bị chặn nick, chặn số điện thoại, địa chỉ của công ty cũng không có thật. Khi mở hàng ra xem các hàng hóa đó đều là những loại hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, không được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiểm định, xác nhận nên không thể bán trên thị trường.

Trong thời gian tới các loại hình mua bán hàng hóa online sẽ tiếp tục phát triển do có nhiều ưu điểm hơn so với mua bán hàng truyền thống, tuy nhiên cùng với đó cũng sẽ phát sinh nhiều hình thức lừa đảo, gian lận trong kinh doanh. Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi vi phạm thông qua việc lợi dụng kinh doanh online. Người dân cần chú ý nêu cao tinh thần cảnh giác, khi đặt mua hàng hóa, làm cộng tác viên cho các công ty, doanh nghiệp, đơn vị cung ứng hàng hóa, dịch vụ cần kiểm tra rõ các thông tin về hàng hóa và đơn vị cung cấp thông qua nhiều nguồn khác nhau để kiểm chứng tính chính xác của các thông tin đã đăng. Chú trọng kinh doanh các mặt hàng uy tín, có thương hiệu rõ ràng, sản phẩm được nhiều người biết đến rộng rãi.

Đối với khách hàng đặt mua cần liên hệ, trao đổi cụ thể, thông thường đối với khách hàng mới mua lần đầu họ có xu hướng tìm hiểu kỹ, cần tư vấn về sản phẩm cần mua. Có thể yêu cầu đặt trước tiền hàng theo tỷ lệ nhất định. Hạn chế giao hàng với số lượng lớn cho các khách lần đầu đặt hàng.

Kịp thời cập nhật thông tin về các phương thức, thủ đoạn của các cơ quan bảo vệ pháp luật, truyền thông để tự nâng cao tinh thần cảnh giác của bản thân. Thông báo kịp thời đến cơ quan công an để nhanh chóng xác minh, ngăn chặn và xử lý các đối tượng theo quy định của pháp luật./.

Nguyễn Xuân Minh - Công an Hưng Yên